Tsjecho-Slowakije, toen nog één land, en Noord-Hongarije (2).


ZAVRENO

Er wordt veel gefietst hier, de meesten weliswaar op rammelende roestige rijwielen, maar toch ook op racefietsen. De maten en kwaliteit hebben we ons geen mening over kunnen vormen, zoveel winkels waren er nou ook weer niet en wij troffen ze toevallig altijd "zavreno" - gesloten - aan.
Drie dagen lang zijn álle winkels nu al gesloten. Er hingen tevoren wel briefjes op winkeldeuren, maar veel moeite ze te ontcijferen hadden we niet gedaan. Dagenlang alle winkels dicht komt niet bij ons op en privé-winkeltjes houden zich niet aan sluitingstijden veronderstellen we. Bovendien, hebben we in fietsverhalen gelezen, kun je hier overal en goedkoop uit eten. Mis dus, allemaal mis.

  Hoewel hoofdzakelijk katholiek, maar niet erg overtuigend, kruizen zag je zo nu en dan


Op de binnenwegen door Bohemens bossen en bergen, waar we nu doorheen trekken, is nergens een restaurant of hostinec te vinden. Een enkel plaatsje bij de kruising met een grotere weg heeft zo'n grauw Jednota blok, restaurant en supermarkt samen, alles staats, alles dicht. Elk dorp, elke winkel bekijken we. Overal zavreno, gesloten. "Hier hangt een mevrouw over de toonbank" roept een van de kinderen en waarachtig, door de grijsbestoft glazen deur zie ik een vrouw in de typische staatswinkelhouding - als er geen klanten zijn - met gekruiste armen op de toonbank leunend. De deur is inderdaad open. We vragen chleb (brood) en syr (kaas), onderwijl rondspeurend langs de saaie rekken of er nog meer van onze gading is. Ze legt alles voor ons neer en begint nieuwsgierig vanalles te vragen "Kter'y zeme" - van welk land - en "kam" - waarheen -, maar we verstaan niet alles. Spijtig loopt ze met ons naar buiten, nu weet ze nog niet alles! Fijner dan de proviand vinden we dit onverwachte kontakt, want tot nog toe leken de Tsjechen vrij stug en afstandelijk, onze groet "dobry den" wordt niet vaak beantwoord.

TWAALF PROCENT

De laatste dag van dit lange, vrije weekend rijden we door de Moravsky Kras, een natuurgebied met prachtige rotsen en druipsteengrotten. Hier is wel wat toerisme en komen we af en toe langs een hostinec, nu kunnen we met koude frisdrank onze dorst lessen, die behoorlijk is toegenomen door het klimmen in de hitte. "12%" zegt Henny verbaasd, een bierflesetiket ontcijferend, "dat kan toch niet. Je ziet ze hier zoveel bier drinken, maar zelden iemand dronken". "Het lijkt wel of alles hier 12% is, zegt Idhuna, Bij elke klim, steil of niet, staat altijd een bordje van 12%".
De rust op de wegen verbaasd ons ook; lang weekend, mooi weer, bezienswaardigheden en de grote stad Brno vlak in de buurt .... hier trekt men er nog niet zo massaal op uit.